Profilaktyka okazuje się jedną z najskuteczniejszych metod w walce z rakiem piersi przez wczesne wykrycie choroby.Ponieważ nie ma określonych przyczyn zachorowania, jest tylko możliwa wcześniejsza diagnoza.Przeprowadza się w tym celu różne akcje,mające na celu podniesienie świadomości kobiet
w zakresie znajomości choroby,samobadania piersi,bezpłatnych badań diagnostycznych,programów skryningowych,tzw.przesiewowych.
My jako Amazonki mamy w tym również swój udział.Ostatnio brałyśmy udział w konferencji "Lepiej zapobiegać niż leczyć" w ZSO im.Jana Pawła II w Rudzie Śląskiej. Akcji takich w całej Polsce jest sporo.
SAMOBADANIE
Prawidłowe badanie piersi powinno odbywać się w 7 dniu cyklu miesiączkowego,kiedy najlepiej można ocenić strukturę piersi.Najlepszym miejscem jest dobrze oświetlone pomieszczenie z lustrem.Następnie wykonujemy następujące czynności:
PRZED LUSTREM
Stań przed lustrem,unieś ręce do góry.Czy nie widzisz zmian w kształcie piersi i kolorze skóry?
Czy skóra nie marszczy się i nie ciągnie?
Wykonaj te same czynności opierając dłonie mocno na biodrach.
Ściśnij brodawkę.Zobacz czy nie wydobywa się z niej płyn lub krwawa wydzielina.
POD PRYSZNICEM
Lewą rękę połóż z tyłu głowy,a prawą na lewej piersi.Lekko naciskając trzema środkowymi palcami
zataczaj drobne kółeczka wzdłuż piersi.
Ruchy powinny być wykonywane z góry na dół i z powrotem.
To samo zrób z prawą piersią.Sprawdź,czy nie czujesz stwardnienia lub guzka.
PO KĄPIELI
Połóż się i wsuń poduszkę lub zwinięty ręcznik pod lewy bark.Lewą rękę włóż pod głowę.Trzema środkowymi palcami prawej ręki zbadaj lewą pierś, tak jak pod prysznicem.To samo powtórz z prawą piersią.
Wyjmij rękę spod głowy i połóż wzdłuż tułowia.Zbadaj pachy.Sprawdź czy nie masz powiększonych węzłów chłonnych.
ZAUFAJ SWOIM DŁONIOM
Badaj się zawsze tydzień po menstruacji.
Po menopauzie badaj się raz w miesiącu np. w pierwszą sobotę.
Gdy zauważysz coś niepokojącego idź natychmiast do lekarza.
80% zmian w piersiach kobiety wykrywają same.
Nie każdy guzek jest rakiem.
Nawet gdy sama nie widzisz niepokojących zmian,kontroluj piersi u lekarza.
Po ukończeniu 35 roku życia zrób mammografię.
Rak piersi wcześnie wykryty jest uleczalny,a guz można usunąć zachowując pierś.
MAMMOGRAFIA
Mammografia jest najprostszym i najbardziej rozpowszechnionym badaniem diagnozującym zmiany w piersi.Wykorzystuje się tutaj promieniowanie rentgenowskie.Podczas tego badania można wykryć zmiany już od 5 mm.Pierwszą mammografię powinno się wykonywać po 40 roku życia.Najdokładniejszym badaniem jest mammografia cyfrowa.
Jakie są wskazania do mammografii?
1.Wiek powyżej 40 roku życia
2.Bóle piersi(inne niż przed miesiączką)
3.Uzupełnienie diagnostyki,np.badanie USG
4.Podejrzenie zmian w piersi
5.Asymetria piersi
6.Wciągnięcie brodawki
7.Wyciek z brodawki
8.Leczenie hormonalne,np hormonalna terapia zastępcza
SONOMAMMOGRAFIA
Jest ona badaniem gruczołu piersiowego z wykorzystaniem fal ultradźwiękowych,które odbijając się od tkanek są rejestrowane przez komputer i uwidaczniane w postaci obrazu na monitorze urządzenia.
Badanie jest bezpieczne i dokładne.
Jakie są wskazania do wykonania sonomammografii?
1.Diagnostyka piersi młodych kobiet
2.Ocena zmiany,która w mammografii wzbudza niepokój lub gdy nie można ocenić struktury zmiany
3.Monitorowanie leczenia zmian w piersiach
4.Ocena struktury piersi w czasie stosowania hormonoterapii
5.Monitorowanie igły biopsyjnej podczas pobierania wycinka.
BIOPSJA
Biopsja jest prostym zabiegiem,który polega na nakłuciu piersi w obrębie zmiany i pobraniu materiału do badania mikroskopowego.Rozróżniamy następujące rodzaje biopsji:
-chirurgiczną - pobranie wycinka do badania histopatologicznego w sali operacyjnej pod znieczuleniem ogólnym
- cienkoigłową - nakłucie w obrębie zmiany i pobranie materiału do badania
- gruboigłową - zabieg analogiczny do biopsji cienkoigłowej,igłę wprowadza się pod kontrolą USG lub bezpośrednio w okolice zmienioną pobierając materiał do badania.
Innym rodzajem biopsji jest biopsja mammotomiczna,polegająca na pobraniu wycinków ze zmian patologicznych.
Aparatura składa się z urządzenia wytwarzającego próżnię oraz igły rotacyjnej,która obraca się dookoła własnej osi,pobierając wycinkiZabieg nie pozostawia rozległych blizn.
INNE BADANIA
CT lub TK - czyli tomograf komputerowy -
wykorzystuje się tutaj promieniowanie rentgenowskie.Obraz powstaje przez pochłonięcie promieniowania przez tkanki,których gęstość i stopień pochłonialności jest różny.Efektem jest obraz dwuwymiarowy w odpowiednich skalach szarości
Rezonans magnetyczny - wykorzystuje się tutaj zjawisko rezonansu do zobrazowania przekrojów ludzkiego ciała.Badanie jest dokładne,nowoczesne i pozwalające na wykrycie nawet najdrobniejszychognisk.To badanie jest bardzo kosztowne,eliminuje promieniowanie jonizujące i oznaczamu je jako
PET - w badaniu poza urządzeniem specjalistycznym musi być zastosowany radioizotop.Badanie jest pomocne w rozstrzygnięciu wątpliwości co do zmian nowotworowych.PET jest skrótem obrazowania radioizotopowego.
MARKERY NOWOTWOROWE
Są to substancje chemiczne o różnej budowie.Mogą to być białka,hormony,antygeny lub enzymy.Niektóre w warunkach prawidłowych nie występują,inne mają znikome stężenie.Wzrost tego stężenia może świadczyć o procesie nowotworowym.Markery wykonuje się po to, aby potwierdzić diagnozę albo ocenić efekty leczenia.
Oznacza się je symbolami: CA 15-3, CEA, TK, p53, TPA, uPA.
|
